Meyan Kökü Şerbeti
|
http://www.annemmutfakta.tv/video/hulya-erol/serbetler-suruplar/meyan-koku-serbeti/index.html
Baklagiller familyasındandır. Anayurdu Avrupa'nın güneyi olan, dayanıklı çok yıllık otsu bitkidir. Ülkemizde Ege, Akdeniz, Güneydoğu ve Doğu Anadolu bölgelerinde yaygın olarak, özellikle akarsu kıyılarında yetişir. Ancak, en kurak ve çorak bölgede bile ekilmiş gibi doğal yetiştiği görülmektedir.
50-100 cm. kadar boylanabilir, ince uzun, koyu yeşil renkli yaprakçıklardan oluşan bileşik yaprakları; yaz mevsiminde bitkinin yaprak koltuklarında seyrek başaklar halinde açan mavimsi mor, bazen beyaz ya da sarımsı çiçekleri; 7-10 cm. uzunlukta yassı , fasulye benzeri meyveleri vardır. Bitkinin konumuzu ilgilendiren rizomu, 0,5-2,5 cm. çapında ve 15-50 cm. uzunluktaki silindir biçimli kök gövdesidir. Kabuklu iken esmer, soyulduğunda ise sarı renkli olan bu kök, önce tatlı iken sonra acımsılaşır. Meyan (ya da Meyankökü) bitkisi kumlu, derin ve humuslu topraklan, bol güneşli yerleri sever. Dökülen tohumlarıyla çoğalır ya da kökü bölünüp ekilerek çoğaltılır.
Meyanın rizom kökü, normal şekere göre elli kat daha tatlı olan glisirizin ile flavon, saponin ve kumarin adı verilen maddeleri; tadı acı uçucu yağlar, nişasta ve yapışkan bitki sıvısını içerir. Bu kökler ilaç ve bira endüstrilerinde, kolalı içitlerin yapımında kullanılır. Anadolu'da bu kökten şerbet yapılarak içilir. Üç yıllık köklerinden elde edilen meyan balı, koyu renkli toz, çubuk ya da dörtgen şeklindeki parçalar halinde satılır ve ilaç olarak kullanılır. Meyan balından meyan ekstresi yapılır.
Tıbbi etkileri ve kullanımı:
Bitkinin kökünün ve kökünden elde edilen meyan ürünlerinin tıbbi etkileri ve bunlardan yararlanma yöntemleri şöyle özetlenebilir:
• Bağışıklık sistemini güçlü tutarak hasta olmayı önler.
• Kanser tedavisinde ve korunmada olağan dışı etkileri saptanmıştır.
• Akciğerleri temizler, birikimleri balgam söktürerek dışarı atar.
• Karaciğeri korur ve tüm karaciğer hastalıklarında tedavi edicidir.
• Kansızlığı giderir.Sedef, egzema, vitiligo, behçet hastalığı, lupus türleri gibi bağışıklık sistemi hastalıklarını tedavi edici özelliktedir.
• Nefesi çoğaltarak ve boğazı yumuşatarak sesi güzelleştirdiği bilinir.
• Göğüs yolları hastalıklarında etkilidir: Göğsü yumuşatır, balgamı söktürür, ateşi düşürür, öksürüğü keser; nezle ve bronşitte iyileştiricidir. Solunum yollarında mukozayı korur, boğaz ağrılarına iyi gelir.
• Yatıştırıcı ve rahatlatıcıdır.
• Özellikle çocuklar için hafif müshil etkisi vardır.
• Bedeni güçlendirici toniktir.
• Mide yanmaları, gastrit ve mide ülserlerinde iyileştirici etkiler yapar.
• Karın ağrılarını geçirir.
• İdrar söktürücüdür.
• Ülser, gastrit, reflü, kolit ve hemoroit de tedavi edici etkiler sağlar.
• 330 çeşit sağlık sorununda etkili olduğu kanıtlanmıştır.
Bu etkilerinden yararlanmak üzere, meyankökü sonbaharın sonlarında toprak kazılarak çıkarılır. İyice temizlenerek açık havada kurutulur. Kabukları soyulur ve parçalanır. Bu parçalardan 1/2-1 tatlı kaşığı alınır, 1 bardak suya konularak kaynama noktasına kadar ısıtılır. Bu noktada ateş kısılıp 10-15 dakika daha ısıtma işlemi sürdürülür. Böylece elde edilen dekoksiyondan günde üç kez birer bardak içilir ya da piyasada çubuklar halinde satılan meyankökü ağızda emilerek aynı tıbbi etkilerinden yararlanılır veya meyan balı suda kolayca eritilerek içilir.En etkilisi ise meyan balından yapılmış olan meyan balı da denilen yoğun ekstresidir.
Meyan Şerbeti:
Meyan Şerbeti Tarifleri: Meyan şerbeti, meyan adı verilen bitkinin köklerinin ezilerek suda ıslatılmasıyla elde edilir. Ezilen meyan kökleri tahta sallara konularak üzerine yeterli miktarda su ilave edilir. Bir iki gün suda bekletilen meyan kökleri, bu süre içerisinde kendine özgü olan tadı ve rengini suya verir. Daha sonra bu su süzülerek meyan şerbeti elde edilir.
Elde edilen şerbet çok koyu olduğundan su ilave edilerek içilir.
Meyan şerbeti bir avuç kadar meyan kökünün bir leğen kadar suya bırakılıp bir gün civarında bekletilmesiyle elde edilir. bu oldukça yoğundur ve içerken mutlaka sulandırılmalıdır. soğuk, hatta buzlu içilmesi tercih edilir.
Şerbetin yukarıdaki tariflerle hazırlanması zor değil ama oldukça zaman alıcı. Daha pratik diğer yöntemlerse;
- Bir tutam meyan kökünü alıp 2 lt kadar suyun içinde kaynatılarak hazırlanması. Veya
- Bir tatlı kaşığı kadar kıyılmış meyan kökünün üzerine bir bardak soğuk su koyun, bir saat bekletin. Sonra tülbendin içine koyup suyu süzün. İyice sıkın, elde edilen suyun içine 5-10 damla limon ve üzerine de 1-2 tane taze nane yaprağı, 3-4 parça buz koyun. Soğumasını beklemek dışında bir zorluğu da yok bu yöntemin.
Meyan Şerbeti Tarifleri: Meyan şerbeti, meyan adı verilen bitkinin köklerinin ezilerek suda ıslatılmasıyla elde edilir. Ezilen meyan kökleri tahta sallara konularak üzerine yeterli miktarda su ilave edilir. Bir iki gün suda bekletilen meyan kökleri, bu süre içerisinde kendine özgü olan tadı ve rengini suya verir. Daha sonra bu su süzülerek meyan şerbeti elde edilir.
Elde edilen şerbet çok koyu olduğundan su ilave edilerek içilir.
Meyan şerbeti bir avuç kadar meyan kökünün bir leğen kadar suya bırakılıp bir gün civarında bekletilmesiyle elde edilir. bu oldukça yoğundur ve içerken mutlaka sulandırılmalıdır. soğuk, hatta buzlu içilmesi tercih edilir.
Şerbetin yukarıdaki tariflerle hazırlanması zor değil ama oldukça zaman alıcı. Daha pratik diğer yöntemlerse;
- Bir tutam meyan kökünü alıp 2 lt kadar suyun içinde kaynatılarak hazırlanması. Veya
- Bir tatlı kaşığı kadar kıyılmış meyan kökünün üzerine bir bardak soğuk su koyun, bir saat bekletin. Sonra tülbendin içine koyup suyu süzün. İyice sıkın, elde edilen suyun içine 5-10 damla limon ve üzerine de 1-2 tane taze nane yaprağı, 3-4 parça buz koyun. Soğumasını beklemek dışında bir zorluğu da yok bu yöntemin.
Meyan Şerbeti Tarifleri: Meyan şerbeti, meyan adı verilen bitkinin köklerinin ezilerek suda ıslatılmasıyla elde edilir. Ezilen meyan kökleri tahta sallara konularak üzerine yeterli miktarda su ilave edilir. Bir iki gün suda bekletilen meyan kökleri, bu süre içerisinde kendine özgü olan tadı ve rengini suya verir. Daha sonra bu su süzülerek meyan şerbeti elde edilir.
Elde edilen şerbet çok koyu olduğundan su ilave edilerek içilir.
Meyan şerbeti bir avuç kadar meyan kökünün bir leğen kadar suya bırakılıp bir gün civarında bekletilmesiyle elde edilir. bu oldukça yoğundur ve içerken mutlaka sulandırılmalıdır. soğuk, hatta buzlu içilmesi tercih edilir.
Şerbetin yukarıdaki tariflerle hazırlanması zor değil ama oldukça zaman alıcı. Daha pratik diğer yöntemlerse;
- Bir tutam meyan kökünü alıp 2 lt kadar suyun içinde kaynatılarak hazırlanması. Veya
- Bir tatlı kaşığı kadar kıyılmış meyan kökünün üzerine bir bardak soğuk su koyun, bir saat bekletin. Sonra tülbendin içine koyup suyu süzün. İyice sıkın, elde edilen suyun içine 5-10 damla limon ve üzerine de 1-2 tane taze nane yaprağı, 3-4 parça buz koyun. Soğumasını beklemek dışında bir zorluğu da yok bu yöntemin.
Meyan kökü şerbeti tarifi:
Bir tatlı kaşığı kadar kıyılmış meyan kökünün üzerine bir bardak soğuk su koyun, bir saat bekletin. Sonra tülbendin içine koyup suyu süzün. İyice sıkın,
Elde edilen suyun içine 5-10 damla limon ve üzerine de 1-2 tane taze nane yaprağı, 3-4 parça buz koyun.
Bu serin içecek yazın terleme,düşük tansiyon, isteksizlik,halsizlik, yorgunluk çekenlere iyi gelir, aynı zamanda enerji verir, doping etkisi yapar.
